Przygotowywanie planistyczne budowy
Mamy już działkę, zastanawiamy się nad wyborem projektu lub już go posiadamy. Rozpoczęlismy uzyskiwanie niezbędnych pozwoleń. To jest odpowiedni moment na przygotowanie planistyczne budowy, czyli na zastanowienie się czego dokładnie oczekujemy od naszego domu i zaplanowanie całego procesu budowy tak, by potem w popłochu nie popełniać podstawowych błędów.
Wybór sposobu budowy
Dziś na rynku budowy domów jednorodzinnych mamy do wyboru trzy sposoby budowy własnego domu.
Budowanie systemem gospodarczym, najbardziej powszechna i tradycyjna metoda. Polega ona na samodzielnym angażowaniu przez inwestora ekip, odpowiedzialnych za poszczególne etapy budowy. Droga ta obarczona jest dużym ryzykiem popełnienia błędów, o ile inwestor nie posiada solidnej wiedzy i doświadczenia budowlanego. Metoda ta wydaje się najtańsza, choć w rzeczywistości ostateczny koszt bywa zawsze wyższy od planowanego. Często pozorna oszczędność na tańszym materiale czy ekipie mści się, powodując poważne i kosztowne problemy.
Skorzystanie z usług dewelopera lub wykonawcy budującego dom pod klucz. Rozwiązanie to najczęściej gwarantuje jakość, jednak jest relatywnie drogie. Ponadto, inwestor ma niewielki wpływ na wybór rozwiązań technologicznych i funkcjonalnych. Osiedla powstają w miejscach wskazanych przez dewelopera, co ogranicza możliwość wyboru lokalizacji. Podobnie jest w przypadku projektu domu. Najczęściej trzeba zdecydować się na konkretny, proponowany przez wykonawcę projekt.
Samodzielne budowanie domu, ale pod okiem wyspecjalizowanej firmy. Inwestor, który zdecyduje się na tą metodę ma gwarancję, że budowa będzie przebiegała prawidłowo, a jej cykl będzie dostosowany do jego potrzeb i możliwości (również finansowych). Firma oferująca takiego typu usługi, gotowa jest przeprowadzić inwestora przez cały proces inwestycyjny. W zależności od indywidualnych potrzeb inwestora może to być prowadzenie i realizacja ustalonych etapów budowy lub pełnienie jedynie roli koordynatora. Jest swojego rodzaju przewodnikiem inwestora - dostarcza informacji (co trzeba zrobić, w jakiej kolejności, jakich materiałów użyć), umożliwia zakup materiałów budowlanych i wykończeniowych po korzystnych cenach, pełni nadzór techniczny i jakościowy, sprawuje funkcję kierownika budowy, itd.
Hot & Home zapewnia Państwu między innymi usługę opisaną w powyższym podpunkcie. Nasza oferta jest tak skonstruowana, aby zapewnić inwestorowi pomoc doradczą na każdym etapie budowy oraz taki zakres prac, jakiego w rzeczywistości potrzebuje, nie zabierając mu przyjemności samodzielnego budowania. Pozwala to na przykład na rozłożenie budowy na etapy, bez konieczności zaciągania kredytu. Dodatkowo, profesjonalne doradztwo zmniejsza ryzyko pomyłek, które często zdarzają się niekontrolowanym ekipom, wynajmowanym do realizacji budowy w systemie gospodarczym.
Stworzenie kosztorysu i ustalenie harmonogramu
Posiadanie kosztorysu pozwoli nam uniknąć sytuacji, w której do zakończenia budowy jeszcze daleko, a my nie mamy już pieniędzy. Każdy kosztorys zawiera ilości i ceny wszystkich materiałów oraz prac, które trzeba wykonać. Kosztorys pomoże nam:
Zdecydować o sposobie finansowania budowy, czy za gotówkę, czy biorąc kredyt. Jeśli kredyt, to na jaką kwotę i w którym momencie budowy. A może łatwiej będzie naszą inwestycję rozłożyć na etapy trwające kilka lat. Znając koszty poszczególnych prac, będziemy mogli zdecydować, które roboty możemy zrobić teraz, a które w kolejnych latach.
Kontrolować budżet budowy w każdej chwili.
Uświadomić sobie standard naszego domu i pomóc w decyzji, jakiej jakości materiały kupić, z czego zrezygnować, gdzie zrobić oszczędności, itp. Dopiero widząc koszt poszczególnych prac możemy dokonać takich wyborów.
Ocenić ceny i żądania wykonawców oraz dokonać wyboru ekipy. Jeśli wykonawca decyduje się wykonać prace za cenę niższą niż kwota wyliczona w kosztorysie, możemy podjeżewać, że nie zawiera ona wszystkich kosztów i dopiero w trakcie budowy okazuje się, że trzeba dopłacić lub jakość takich prac jest nieakceptowalna.
Zamówić odpowiednią ilość materiałów, ewentualnie sprawdzić, czy ilość materiałów kupionych przez wykonawcę nie jest zawyżona.
Kontrolować, czy wszystkie prace są wykonywane oraz rozliczyć wykonawcę z tych prac i zużytych materiałów.
W harmonogramie natomiast umieszczone są wszystkie prace w kolejności ich wykonania, ich termin rozpoczęcia, czas trwania i data zakończenia. Harmonogram potrzebny jest inwestorowi, bo umożliwia kontrolę postępu prac i rozliczanie wykonawcy z realizacji umowy. Z harmonogramu wiemy kiedy i na kiedy zamówić materiał uwzględniając czas dostawy. Wiemy też, czy możemy pozwolić sobie na opóźnienia i jak długie. Harmonogram powinien zostać wykonany przez dewelopera lub wykonawcę, któremu zlecimy budowę domu. Gdy budowę prowadzimy systemem gospodarczym lub kontraktowym (zatrudniamy ekipy do poszczególnych robót), wtedy harmonogram rozpisuje kierownik budowy Najwięcej satysfakcji będziemy jednak mieli, samodzielnie ustalając i modyfikując harmonogram.
Wybór technologii budowy czyli odpowiednich materiałów budowlanych
Wybór technologii realizacji domu jest bardzo istotną decyzją inwestora i wymaga szczególnego traktowania, gdyż pociąga za sobą nieodwracalne skutki. Projekt domu najczęściej zakłada, w jakiej technologii będzie on zbudowany. Dlatego na samym początku planowania inwestycji powinniśmy wybrać odpowiadający nam materiał na budowę domu. Możliwości jest wiele. Pamiętajmy jednak, że błędy popełniane na tym etapie są najdroższe i niekiedy nieodwracalne. Przed wyborem technologii budowy naszego domu, należy zapoznać się z następującymi kwestiami:
Trwałość. Nowy dom musi przetrwać bez remontu kilkadziesiąt lat. Musi być bezpieczny, odporny na wszystkie czynniki powodujące jego niszczenie.
Czas budowy. Każda technologia ma określony czas budowy, którego nie da się przyspieszyć.
Cena materiału i robocizny. Warto na tym etapie wiedzieć, ile zaoszczędzimy na etapie budowy wybierając daną technologię. Warto także brać pod uwagę, o ile drożej będzie nas kosztowała ta oszczędność także w przyszłości. I oby to nie było bezcenne zdrowie czy samopoczucie. Przeważnie niski koszt realizacji wpływa na podniesienie kosztów eksploatacji.
Energooszczędność. Im mniej energii zużywa dom, tym mniejsze rachunki płacimy.
Akustyka. Im grubsze ściany, tym mniejsza akustyka czyli mniej hałasu dostaje się do domu z zewnątrz.
Ognioodporność. Wszystkie materiały użyte do budowy domu powinny być niepalne i mieć odpowiednie atesty.
Gdy wybierzemy którąkolwiek technologię, należy pamiętać, że każda z nich ma zalety i wady. Ponadto nie ma złych i dobrych technologii, istnieje tylko dobre i złe wykonawstwo. Wyróżniamy technologię murowaną, szkieletową, oraz budowy z bali drewnianych. Pojęcie technologii realizacji domu, oznacza decyzje dotyczące sposobu doboru materiałów i wykonania każdego elementu oraz zestawienia ich ze sobą tak, by tworzyły spójną dobrze współpracującą całość. Najczęściej staramy się przyjąć rozwiązanie najbardziej optymalne, mieszając techniki realizacji oraz rodzaj zastosowanych materiałów. Najistotniejsze elementy naszego domu, na które zwracamy szczególną uwagę podczas budowy domu w najpopularniejszej technologi murowanej wymieniono poniżej.
Dobór ścian zewnętrznych
Muszą one być trwałym elementem konstrukcyjnym, muszą tekże pełnić funkcję izolacyjną budynku przed czynnikami zewnętrznymi oraz wpływać na estetykę domu. Te trzy funkcje idealnie pokazuje ściana trójwarstwowa. Jej warstwa wewnętrzna stanowi trwały element konstrukcyjny budynku, warstwa wewnętrzna przeważnie styropian lub wełna mineralna pełni funkcję izolacyji termicznej i akustycznej, natomiast warstwa zewnętrza, tzw. licowa, może zostać wykonana ze szlachetnych elementów np. cegieł klinkierowych.
Wynalezienie cienkowarstwowych tynków zewnętrznych, spowodowało powstanie ściany dwuwarstwowej, w której na warstwę konstrukcyjną nakłada się warstwę izolacyjną (zwykle styropian) wykończoną od zewnątrz cienkimi warstwami, barwionego lub malowanego tynku odpornego na czynniki zewnętrze.
Kolejną opcją jest wykonywanie ścian jednorodnych, niewymagających dodatkowego ocieplenia, tzw. ścian jednowarstwowych, gdzie materiał użyty do ich realizacji ma odpowiednie parametry wytrzymałościowe, przy zachowaniu dobrej izolacyjności termicznej.
Wg rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiedać budynki i ich usytuowanie z dnia 6.11.2008 współczynnik izolacyjności cieplnej U dla ścian nie może przekroczyć wartości 0,3 W/(m2K). Poniżej przedstawiamy przykłady właściwości izolacyjności cieplnej wybranych ścian:
Ściany trójwarstwowe. Do budowy możemy zastosować np:
pustaki ceramiczne U220 (gr. 25,0 cm + 12 cm styropian + 12 cm cegła klinkierowa - U = 0,28)
pustaki z betonu komórkowego YTONG (gr. 24,0 cm + 8 cm styropian + 12 cm bloczki beton komórkowy - U = 0,22)
pustaki silikatowe SILKA (gr. 18,0 cm + 12 cm styropian + 12 SILKA skalista - U = 0,28)
Ściany dwuwarstwowe. Do ich realizacji stosuje się między innymi:
pustaki z betonu komórkowego YTONG (gr. 30,0 cm + 8 cm styropian - U = 0,26)
pustaki z ceramiki poryzowanej POROTHERM (gr. 18,8 cm + 12 cm styropian - U = 0,28)
pustaki silikatowe SILKA (gr. 18,0 cm + 12 cm styropian - U = 0,29)
Ściany jednowarstwowe. Do ich realizacji możemy zastosować np:
pustaki z betonu komórkowego YTONG (gr. 36,5 cm - U = 0,29)
pustaki z ceramiki poryzowanej POROTHERM (gr. 44,0 cm - U = 0,36)
pustaki keramzytobetonowej OPTIBLOK (gr. 36,5 cm - U = 0,29)
Prześledźmy najpopularniejsze materiały budowlane z których możemy wybudować nasz dom w technologii murowanej:
Beton komórkowy, gazobeton biały lub szary (suporek). Jego składnikami są: kruszywo - piasek lub popioły lotne, spoiwo - cement i wapno oraz spulchniacz - proszek lub pasta aluminiowa. Jeśli kruszywem jest wyłącznie piasek, otrzymujemy beton komórkowy biały. Jeśli są to popioły lotne powstaje beton szary. Beton komórkowy produkowany jest w różnych. Beton wyższej odmiany ma lepszą wytrzymałość, ale gorszą izolacyjność cieplną i odwrotnie.
Ceramika tradycyjna jest jednym z najstarszych materiałyów budowlanych. Jest to wypalana w wysokiej temperaturze glina. Cegły i pustaki ceramiczne charakteryzują się wysoką wytrzymałością, niską nasiąkliwością i dużą odpornością na mróz. Ściany ceramiczne "oddychają" przepuszczając parę wodna a nie zatrzymując wilgoć. Wyróżniamy się ceramiczne cegły pełne i drążone takie jak np. dziurawka lub kratówka. Cegły pełne są cięższe i gorzej izolują cieplnie. Cegły drążone są lżejsze, bardziej kruche, większe i charakteryzują się lepszymi parametrami cieplnymi. Z ceramiki wznosimy przeważnie ściany dwu- lub trójwarstwowe. Główne zalety ścian wykonanych z ceramiki to: dobra izolacyjność akustyczna, duża wytrzymałość konstrukcyjna, twardość (możliwy montaż np. ciężkich szafek), niższa nasiąkliwość (w porównaniu do ceramiki poryzowanej lub gazobetonu). Wadą ścian z ceramiki jest ich ciężar. Istnieje też konieczność stosowania dodatkowej termoizolacji. Dom z ceramiki tradycyjnej będzie zdrowy, solidny i cichy.
Ceramika poryzowana charakteryzuje się znacznie lepszymi parametrami izolacyjnymi w porównaniu do ceramiki tradycyjnej. Cegły i pustaki z ceramiki poryzowanej produkuje się z gliny wymieszanej z mączką drzewną lub trocinami. W trakcie wytwarzania całkowicie spalane są zawarte w glinie dodatki tworząc mikropory wypełnione powietrzem. Zaletą stosowania ceramiki poryzowanej jest możliwość wnoszenia ścian jednowarstwowych. Pustaki i cegły poryzowane mają niską wagę i łatwo można je ciąć. Niestety łatwo się kruszą (uniemożliwia to montaż szafek lub cięzkich rzeczy na ścianach). Mają także gorsze parametry akustyczne. Elementy z ceramiki poryzowanej są bardzo nasiąkliwe. Ceramika porotyzowana ma mniejszą wytrzymałość konstrukcyjną niż tradycyjna ceramika i czasem należy stosowac dodatkowe słupy lub trzpienie jako wzmocnienia w ścianach lub zwiększyć grubość ścian. Podczas murowania ścian jednowarstowych stusujemy specjalna zaprawę ciepłochronną. Nie stosujemy technologii pióro wpust w tym przypadku.
Dobór okien i drzwi
Okna powodują straty ciepła ale także umożliwiają dotarcie do wnętrza domu promieni słonecznych czyli zysków ciepła, zwłaszcza gdy są umieszczone od południa. Na elewacji północnej lepiej ograniczyć liczbę i wielkość okien. Poza tym dobrze jest zamontować tam okna o podwyższonej izolacyjności termicznej. Trzeba jednak pamiętać, że słońce może być uciążliwe w upalne dni od strony południowej i zachodniej. Problem rozwiązujemy montując markizy, żaluzje albo rolety.
Podstawowym parametrem, który pozwala określić izolacyjność termiczną okna, jest współczynnik przenikania ciepła U [W/(m2K)]. Im niższy tym mniej ciepła ucieka przez okno. Według najnowszych przepisów (rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiedać budynki i ich usytuowanie z dnia 6.11.2008) maksymalna wartość współczynnika U dla okien (również połaciowych) w budynkach mieszkalnych to 1,8 W/(m2K) dla strefy klimatycznej I, II i III oraz 1,7 W/(m2K) dla strefy IV i V. Większość okien drewnianych ma współczynnik U = 1,3-1,5 W/(m2K), natomiast dla okien plastikowych wartość ta zawiera się w przedziale 1,5-2 W/(m2K). Okna do domów energooszczędnych posiadają większą szczelność. Osiąga się to dzięki zwiększeniu szerokości profili i liczby komór w profilach, stosowaniu specjalnych nakładek, wypełnianiu części komór materiałem termoizolacyjnym np. pianką poliuretanową oraz zastosowaniu zestawów trzyszybowych wypełnionych argonem lub kryptonem, ze szkłem niskoemisyjnym. Są one niestety dużo droższe. Okna do domów energooszczędnych osiągają wartości U = 0,8 W/(m2K). Warto pamiętać o drzwiach wejściowych. Jeśli nie są ocieplone, są przyczyną dużych strat ciepła.
Okna powinny także zapewnić użytkownikom bezpieczeństwo od zewnątrz oraz bezpieczeństwo użytkowania. Ponad 70% włamań do domów odbywa się przez okna, szczególnie przez te największe i najłatwiej dostępne, czyli drzwi balkonowe czy tarasowe. Podstawowymi elementami zabezpieczającymi skrzydło przed wyjęciem są:
Rolki antywyważeniowe nazywane z uwagi na kształt grzybkami. Powinny być umieszczone na obwodzie ramy w kilku miejscach.
Pancerne, praktycznie niemożliwe do rozbicia szyby
Klamki antywłamaniowe na klucz lub przycisk (albo ze specjalnym mechanizmem wewnętrznym, niewidocznym na powierzchni klamki), które blokują możliwość przesunięcia podczas przykładania śrubokrętu lub klina. Można stoswać je w istniejącym oknie.
Rygle hakowe albo przeciwbieżne zamknięcia środkowe montuje się w oknach tarasowych i balkonowych. Wykonane ze stali hartowanej rygle hakowe zakotwiczają się w zaczepach na ościeżnicy. Przeciwbieżne zamknięcia środkowe to grzybkowe rolki ryglujące, które podczas zamykania skrzydła blokują się w wycięciach po obu stronach zaczepów antywyważeniowych. Kiedy próbuje się podważyć jedną z rolek, druga mocniej się w nim kotwi. Dzięki temu nie da się przesunąć okucia po obwodzie skrzydła.
Blokada obrotu klamki nie pozwala na uchylenie skrzydła, gdy jest otwarte. Aby przesunąć klamkę w pozycję uchyłu, trzeba najpierw zamknąć okno. Dzięki temu unika się sytuacji, w której skrzydło wyczepia się z górnego zawiasu i przechyla, uderzając otwierającą je osobę.
Ogranicznik otwarcia okna zabezpiecza skrzydło przed uderzeniem o wnękę albo nagłym zatrzaśnięciem pod wpływem podmuchu wiatru. W żądanej pozycji utrzymuje je hamulec cierny. W pokojach dziecinnych warto zainwestować w okucia blokujące rozwarcie. Skrzydło po przekręceniu klamki do położenia poziomego nie otwiera się, tylko uchyla, a wkładka cylindryczna nie pozwala na przejście z pozycji uchyłu do rozwarcia.
Jednym z podstawowych warunków zapewnienia korzystnego mikroklimatu w pomieszczeniach jest właściwa wentylacja pomieszczeń. Okna o współczynniku infiltracji powietrza mniejszym od 0,3 są bardzo szczelne i stosujemy je w budynkach z klimatyzacją lub wentylacją mechaniczną (nawiewno-wywiewną), co znaczy że do domu doprowadzamy powietrze w inny sposób niż przez okna. Brak dopływu świeżego powietrza do domu może powodować złe samopoczucie mieszkańców oraz rozwój grzybów. Natomiast w domach z wentylacją grawitacyjną stosuje się okna rozszczelnione (o współczynniku infiltracji od 0,5 do 1,0), z lufcikiem lub uchylnym skrzydłem. Jednak jeśli okna mają mikrowentylację i przy odpowiednim ustawieniu klamki przepływ powietrza jest prawidłowy, wtedy są one rozszczelnione, i brak im oferowanych parametrów cieplnych oraz akustycznych, ponieważ parametry te mierzone są dla szczelnie zamkniętego okna. Okno powinno przepuszczać tyle powietrza, by pomieszczenia były wietrzone, a zarazem nie uciekało z nich zbyt dużo ciepła. Rozwiązaniem jest zastosowanie okien szczelnych w domu z wentylacją grawitacyjną, ale tylko wtedy, jeśli zamontuje się w nich nawiewniki, czyli specjalne urządzenia zapewniające dopływ powietrza z zewnątrz. Dzięki temu okno wpuszcza świerze powietrze, bez utraty tak wielkiej ilości cennego ciepła. Przed zamontowaniem nawiewnika należy się zawsze upewnić, czy i jaki nawiewnik możemy zastosować w naszym oknie, zachowując na nie gwarancję. Nawiewniki dzielimy ze względu na sposób pracy:
Nawiewniki o stałym przekroju. Coraz rzadziej stosowane, czynnikiem wpływającym na ich pracę jest różnica ciśnień na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia.
Nawiewniki o regulowanym przekroju. Są one regulowane ręcznie albo automatycznie.
W nawiewnikach regulowanych ręcznie jedną z kilku przesłon ustawia się w wybranej pozycji. Wtedy ich wydajność zależy od potrzeb użytkownika oraz różnicy ciśnienia na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia.
Nawiewniki z regulacją automatyczną działają samoczynnie. To najlepszy sposób na zapewnienie właściwej wentylacji pomieszczeń. Przekrój nawiewników automatycznych zmienia się płynnie pod wpływem różnicy ciśnienia na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia albo zmian wilgotności powietrza, rzadziej na skutek temperatury zewnętrznej.
Nawiewniki higrosterowane. Automatycznie dostosowują wielkość strumienia świeżego powietrza do poziomu stężenia pary wodnej (najpowszechniejszego zanieczyszczenia powietrza). Dzięki temu wymiana powietrza jest najintensywniejsza w miejscach, gdzie parowanie jest największe, np. nocą w sypialniach.
Każdy rodzaj okna ma swoje zajelty i wady. Poniżej przdstawiamy wady i zalety poszczególnych rodzaji okien.
Okna PCV
Zalety okien z PCV:
odporne na niszczące wpływy atmosferyczne
odporne na działanie grzybów i owadów
wysoka trwałość (mimo "młodego wieku" samej technologii w Niemczech są okna z pvc mające ponad 30 lat)
w przypadku białych okien - mamy gwarancję trwałej bieli na wiele lat (nie dotyczy to jednak wszyskich profili - niektóre "bardzo tanie" profile krajowe mogą tego warunku nie spełnić)
dobrze zrobione są bardzo szczelne (ochrona przed utratą ciepła)
są relatywnie tanie
prawie nie wymagają konserwacji (nie wymagają malowania ochronnego)
profile PVC dają się trwale wyginać, okna mogą więc być wykonane w dowolnych kształtach
są nie palne - tzw. twarde pvc samo się nie pali i gdy nie ma żadnych innych źródeł zapalnych ma właściwości samo wygaszające
duże możliwości kolorystyczne w przypadku niektórych profili
Wady okien z PCV:
duża wrażliwość na jakość montażu a w szczególności zbyt sztywne osadzenie w murze (przy znacznej liniowej rozszerzalności cieplnej tworzywa PCW może to doprowadzić do pękania szyb, zakleszczania skrzydeł lub pękania ram)
duża rozszerzalność termiczna szczególnie w przypadku ram w ciemnych kolorach umieszczonych od strony południowej lub zachodniej
możliwość występowania ukrytych wad produkcyjnych (bardzo rzadko, ale zdarzają się wady w profilu np. przebarwienia, rysy
duży ciężar ram okiennych wynikający z zastosowania wewnątrz profilu stalowych wzmocnień (okna z pvc są ok. 10% cięższe od drewnianych)
brak możliwości naprawy okien już zamontowanych w ścianie (elementy stałe ramy okna są trwale zgrzane)
brak możliwości zmiany koloru zainstalowanych okien (czyli ich pomalowania)
ze względu na wysoką szczelność, przy słabej wentylacji skrapla się na nich para wodna
wyeksponowane uszczelki , które ze względu na łatwopalność są dodatkowym zagrożeniem w czasie pożaru
Kwestia ekologiczności okien pvc jest sporna. Producenci profili stwierdzają, że plastik z okna pvc po zużyciu jest ponownie przetwarzany (recycling) a więc jest bardzo ekologiczny. Zwolenicy drewna natomiast podkreślają, że plastyk to plastyk i sama jego produkcja nie jest ekologiczna. Prawda jak zwykle jest pewnie gdzieś po środku.
Okna drewniane
Zalety okien drewnianych:
materiał naturalny, "ciepły" i estetyczny, mogący stanowić element dekoracyjny pomieszczenia, pozytywnie wpływają na samopoczucie mieszkańców,
niska rozszerzalność cieplna pod wpływem temperatury,
dobra izolacyjność cieplna materiału (wsp. k samych naturalnych ram drewnianych wynosi 1,2 do 1,6 [W/(m2K)],
lepszy wskaźnik naturalnej infiltracji powietrzna od okien pvc (są w pozytywnym sensie minimalnie mniej szczelne),
duża wytrzymałość przy stosunkowo niewielkiej gęstości materiału,
duża trwałość (50 - 80 lat) pod warunkiem właściwej konserwacji,
możliwość naprawy okien już zainstalowanych (zależy od rodzaju usterki),
można zmienić ich kolor przez malowanie.
Wady okien drewnianych:
konieczność malowania co kilka lat - zwłaszcza od strony nasłonecznionej,
materiał naturalny (mimo selekcji drewna może się zdarzyć, że nasze okno ma drewno ze skazą ukrytą pod farbą - z tego tytułu bezpieczniejsze są okna lazurowane - na których widać naturalne słoje),
wyższa cena niż okien pvc,
niepewność materiału - brak pewności czy producent wykorzystuje dobry należycie wysuszony materiał,
większa wrażliwość na uszkodzenia w transporcie,
zmiana wymiarów pod wpływem wilgoci - wrażliwość na dużą wilgotności powietrza (jest to szczególnie ważne dla nowych budynków bowiem nowe mury zawierają dużo wilgoci).
Ekologiczność okien drewnianych też budzi wątpliwości. Przeciwnicy okien drewnianych podkreślają, że jako materiał naturalny wiąże się z wycinaniem lasów, poza tym drewno pokrywane jest kilkakrotnie różnymi substancjami chemicznych w celach konserwacyjnych i estetycznych. Zwolennicy wskazują, że głównym materiałem jest sosna wycinana wg zasad gospodarczych oraz, że nie ma problemu likwidacji okien zużytych.
Okna z fiberglassu
Fiberglas to kompozyt poliestrowo-szklany, jest uważany za najlepszy materiał konstrukcyjny. W Polsce jest jeszcze mało popularny i rzadko wykorzystywany do produkcji stolarki okiennej. Fiberglass składa się z włókien szklanych i z żywicy poliestrowej, jest tworzywem wyjątkowo mocnym i wytrzymałym do tego stopnia, że wykonane z niego ramy okienne nie wymagają wzmocnienia z kształtowników stalowych lub aluminiowych. Dlatego profile są cieńsze i smuklejsze, a okna mają większą powierzchnię oszklenia dzięki czemu lepiej doświetlają pomieszczenie. Fiberglass charakteryzuje się tzw. pamięcią kształtu. To znaczy, że profil powraca do pierwotnej postaci, gdy znika działające na niego obciążenie. Dzieki temu stolarka okienna z fiberglassu nie odkształca się. Ma ona także wysoką odporność na zginanie, rozciąganie i uderzenia. Ramę okienną uszkodzoną w czasie próby włamania możemy łatwo naprawić, nie pozostawiając na niej przy tym żadnych śladów. W bardzo niskich temperaturach (-40oC) fiberglass nie sztywnieje i nie kurczy się, dzięki czemu nie pęka, a w wysokich temperaturach (+100oC) zachowuje całkowitą stabilność kształtu i nie ulega uplastycznieniu. Ponadto materiał ten ma małą rozszerzalność termiczną, podobną do rozszerzalności termicznej szkła co znaczy że obydwa materiały idealnie współpracują, co z kolei rewelacyjnie wpływa na trwałość uszczelnienia. Okna są odporne na korozję i nie butwieją (odporność chemiczna i biologiczna). Są trwałe i łatwe w utrzymaniu. Nie wymagają jakiejkolwiek konserwacji czy malowania. Profile z fiberglassu są cieplejsze od aluminium, PVC i drewna. Fiberglass to także materiał bezpieczniejszy dla zdrowia i życia ludzi w porównaniu z innymi stosowanymi w budownictwie. Podczas pożaru nie kapie, nie odkształca się i nie wydziela substancji toksycznych. Podczas spalania fiberglassu powstaje głównie dwutlenek węgla, para wodna i niewielkie ilości sadzy. Jest to materiał przyjazny środowisku, nadający się w 100% do recyklingu. Okna można zamówić w dowolnym kolorze, również w wersji, w której strony zewnętrzna i wewnętrzna są różnej barwy. Jest to technologia mało popularna w naszym kraju, więc zamawiamy je bezpośrednio u producenta. Wadą jest również fakt, że nie ma obecnie możliwości wykonania okien łukowych z fiberglassu.
Okna aluminiowe
Okna wykonane z profili aluminiowych stosowane są przeważnie w reprezentacyjnych budynkach użyteczności publicznej, rzadko w domach jednorodzinnych. Stosuje się je przy rozwiązaniach dodatkowych, jak np. zimowe ogrody, werandy itp. Główną wadą jest zbyt wysoka cena dla budownictwa jednorodzinnego. Większość firm wykonuje okna aluminiowe tylko na indywidualne zamówienie. Okna aluminiowe nie izolują zbyt dobrze same w sobie, dlatego wypełniane są materiałami poprawiającymi parametry cieplne. Przeważnie są to wkłady z pianki poliuretanowej czy spienionego polistyrenu. Okna aluminiowe są bardzo trwałe, odporne na czynniki pogodowe i zużycie, nie wymagają też konserwacji powierzchni. Zalety stopów aluminium to lekkość, dobra plastyczność, wytrzymałość oraz odporność na korozję.
Dobór przegród poziomych
Strop jest bardzo ważnym elementem konstrukcyjnym domu jednorodzinnego. Jego wyboru powinniśmy dokonać w oparciu o poniższe kwestie:
wytrzymałość - parametr techniczny określający zdolność stropu do przenoszenia wszelkich oddziałujących obciążeń, od ciężaru własnego poprzez obciążenia użytkowe (meble, ludzie) aż po ciężar ścianek działowych, podłogi i sufitu.
sztywność - cecha określająca zdolność stropu do przeciwstawienia się ugięciu pod wpływem działających na niego obciążeń.
ognioodporność - parametr określający czas w jakim strop poddany działaniu ognia jest w stanie zachować swoje parametry wytrzymałościowe.
akustyka - zapewnia to warstwa styropianu podnosząca przede wszystkim izolacyjność akustyczną stropu.
izolacyjność cieplna - gdy strop oddziela pomieszczenia nieogrzewane od ogrzewanych, należy zastosować odpowiednią grubość izolacji o współczynniku U wyliczonym w sposób podobny do ścian.
W domach jednorodzinnych najczęściej stosuje się prefabrykowane stropy gęstożebrowe (ich elementami są pustaki i belki stropowe) oraz monolityczne, wylewane płyty żelbetowe. O wiele rzadziej znajdują zastosowanie stropy z płyt prefabrykowanych, a stropy w konstrukcji drewnianej są zwykle wynikiem jednorodnego rozwiązania domu w konstrukcji szkieletowej - drewnianej.
Podłoga to wielowarstwowe wykończenie poziomych przegród budynku. Może zostać ułożona na stropie lub na przygotowanym podłożu na gruncie. Zadaniem podłogi jest przenoszenie obciążeń użytkowych oraz izolacja termiczna oraz akustyczna. Podłoga powinna mieć odpowiedni współczynnik U obliczony w podobny sposób jak dla pozostałych przegród poziomych I pionowych.
Dobór dachu
Dach pełni funkcje ochronne i izolacyjne, gdyż jest najbardziej narażony na czynniki zewnętrze. Ma ogromny wpływ na bryłę całego budynku. Drewniana więźba dachowa jest rozwiązaniem najczęściej stosowanym przez architektów i to właśnie projektant jest odpowiedzialny za szczegóły konstrukcyjne. Należy pamiętać, że rodzaj pokrycia dachowego ma wpływ na obciążenie konstrukcji dachu. Do pokryć "ciężkich" zalicza się tradycyjne dachówki ceramiczne lub dachówki betonowe. Do pokryć "lekkich" zalicza się pokrycia bitumiczne i blachy. Oznacza to, że dach zaprojektowany do pokrycia elementami "lekkimi" może nie nadawać się do pokrycia np. dachówką i odwrotnie. Nie możemy zmieniać sobie elementów dachu bez konsultacji z projektantem.
Technologia szkieletowa
W tej technologi możemy zastosować szkielet drewniany ścian, stropu i dachu stawiany na tradycyjnych fundamentach lub płycie fundamentowej. Do szkieletu ze słupków drewnianych o odpowiednim rozstawie (i wełną pomiędzy nimi) mocujemy poszycie z płyt lub desek, wewnątrz i na zewnątrz budynku układa się warstwy izolacji termicznej wełny mineralnej, paroizolacji, wiatroizolacji oraz (zakrywane potem) elementy instalacji elektrycznych i sanitarnych. Jako poszycie zewnętrzne konstrukcji ścian stosuje się sklejkę wodoodporną lub płytę OSB, która usztywnia całą konstrukcję. Wiatroizolację stanowi papier bitumizowany, klejony do zewnętrznego poszycia lub folia wiatroizolacyjna. Dodatkowo aby wykonać tynk ściany moga byc ocieplone od zewnątrz styropianem z drenażem przeciwwilgociowym. Możemy także zastosować szkielet stalowy z zimnogiętych elementów stalowych z powłoką cynkową.
Zalety technologii szkieletowych:
Domy szkieletowe wznosimy bardzo szybko. Nie trzeba czekać, aż budynek się wysezonuje. Można od razu przejść do prac wykończeniowych i zamieszkać.
Można stworzyć fajny klimat, wykańczając wnętrze w drewnie
Dom w tej technologii ma także wady:
Słaba akustyka będzie problemem w przypadku takich budynków w sąsiedztwie ulic, dróg, itp.
Łatwopalność nawet pomimo impregnacji.
Ograniczenia rozpiętości i mniejsza wytrzymałości konstrukcji. Technologie murowane wypadają tutaj znacznie lepiej.
Konieczność konserwowacji (impregnacji) drewna średnio co 3-5lat.
Charakterystyczne dudnienie i skrzypienie pracującej konstrukcji.
Cena budowy zbliżona do technologii murowanej jest to raczej wada, gdyż powinna być niższa pomimo tylu wad.
Dom z bali
Taki dom można zbudować wszędzie, ale nie wszędzie będzie pasował. Najlepiej wpisze się w tło gór, jezior oraz wsi. Nitektem jednak będzie w nowoczesnej willowej okolicy.
Drewno, czyli materiał ekologiczny i niezwykle trwały (trwałość domu z bali szacuje się na 150lat). Drewno tworzy w pomieszczeniach korzystny mikroklimat, ma zdolność pochłaniania i oddawania wilgoci w zależności od warunków otoczenia. Ponadto ma rewelacyjny współczynnik izolacji termicznej co znaczy, że zimą w wewnątrz jest ciepło, latem dom nie nagrzewa się/ Od gatunku, grubości i stopnia wysuszenia drewna zależy, czy dom będzie ciepły, czy po pierwszej zimie nie zacznie w niekontrolowany sposób pękać, gdyż jest to normalna reakcja drewna na zmiany temperatury. Do budowy domów z bali najczęściej używa się: świerka i sosny, ale również modrzewia. Drzewa są ścinane zimą, kiedy nie produkują soków. Do Polski sprowadzane jest także drewno z sosny polarnej (ze Skandynawii i Syberii), ze względu na jej wyjątkową odporność na wodę i wiatr. Pociąga to za sobą jednak wyższe koszty. Najczęściej buduje się z drewna wysuszonego: naturalnie leżakowanego lub w specjalnych komorach (co skraca czas suszenia, ale naraża je na więcej pęknięć). W innej technologii buduje się z drewna mokrego. Ten drugi materiał jest tańszy, ale sprawia więcej problemów. Wysychanie drewna powoduje pęknięcia, które mogą mieć wpływ nawet na konstrukcję budynku. Budowa z drewna mokrego wcale nie jest tańsza, bo później trzeba męczyć się z łataniem dziur i szpar, które zawsze powstają w drewnie. Zdarza się, że też, że wysychający dom osiada kilkanaście centymetrów. W przypadku drewna mokrego dom musi postać 3-4 miesiące przed wstawieniem okien i drzwi. Bale o odpowiedniej grubości praktycznie nie wymagają dodatkowej izolacji (bale o średnicy 20-25 cm i większej). Ściany z bali cieńszych należy docieplić (od wewnątrz lub od zewnątrz), a czasem w środku (między dwoma warstwami drewna). Zwykle używa się wełny mineralnej i folii wiatroizolacyjnej. Spotykamy bale: o przekroju okrągłym, zaokrąglonym i prostokątnym. Z zewnątrz bale pokrywane są impregnatami, które chronią i podkreślają naturalny kolor drewna. Żaden jednak nie zachowa jasnego, świeżego koloru bali na dłużej, drewno ciemnieje pod wpływem promieni słonecznych. Dlatego często stosuje się impregnaty kolorowe. Na dachu domu z bali możemy ułożyć niemal wszystko: papa, gont, dachówka, strzecha, wiór osikowy. Wnętrza można pozostawić drewniane i pokryć olejami, czy woskami. Równie dobrze można wyłożyć je płytami kartonowo-gipsowymi, panelami, kafelkami lub wykończyć w dowolny sposób. Możemy wykonać także drewniane drzwi wewnętrzne i schody.
Ważne jest znalezienie doświadczonego wykonawcy najchętniej z Małopolski. Górale słyną z doskonałych realizacji. Warto sprawdzić firmę I zobaczyć domy już przez nich zbudowane, porozmawiać z byłymi klientami i użytkownikami. Czas budowy to przeważnie 3-4 miesiące. Cena domu z bali zależy od użytych materiałów (im grubsze bale i lepiej wysuszone, tym droższe) i są droższe od tradycyjnych.
Znalezienie dostawców
W przypadku budowania domu metodą gospodarczą jesteśmy zmuszeni znaleźć dostawcę materiałów budowlanych. Kierujmy się następującymi kwestiami:
Cena. Porównaj ceny u różnych sprzedawców: w marketach budowlanych, składach, niewielkich sklepach, u producenta. Różnica cen może zaskoczyć. Mogą być dwa wyjaśnienia tej tajemnicy: alo sklep zamawia dużą partię produktu po niższej cenie, albo produkt został wytworzony z tańszych materiałów. Niekoniecznie dobrych.
Lokalizacja. Im bliżej budowy tym tańszy transport i w przypadku braku materiału dokupujemy go bez straty czasu pacowników. Sprawdź ceny w mniejszych miastach, mogą one tam być o kilkanaście procent niższe.
Warto wybrać jedną hurtownię i tam zakupić wszystkie materiały, wtedy mamy szansę na rabat. Kupując większe ilości materiałów ułatwia otrzymanie upustu. Targowanie się jest dozwolone, a wręcz wskazane.
Kupując przez firmę budowlaną. Bywa, że firmy remontowe mają podpisane umowy ze składami budowlanymi i mogą kupować materiały po niższych cenach.
Zapytajmy czy transport jest gratis.
Warto także szukać materiałów za granicą, czasem tańszych lub lepszej jakości.
Zachowaj faktury. Niestety ulga remontowa została już zniesiona. Jednak i teraz możesz liczyć na zwrot części poniesionych kosztów. Osobom prywatnym remontującym dom lub mieszkanie przysługuje 7-mio procentowa stawka podatku VAT, podczas gdy za materiały budowlane zapłacimy 22-u procentową stawkę. Przedstawiając fiskusowi faktury z zakupów tych materiałów, można uzyskać zwrot różnicy w stawkach VAT-u.
Poszukiwanie ekip montażowych i ustalanie terminów poszczególnych prac
Ekipę budowlaną, wykonawcę lub dewelopera szukamy przez znajomych, Internet, prasę itd. Ustalamy spotkanie, cenę, zakres prac, pytamy o sposób wykonania przedmiotu umowy oraz inne istotne kwestie. Jeśli to będzie developer lub generalna firma wykonawcza to przed podjęciem decyzji inwestor powinien sprawdzić jej referencje i wiarygodność. Analizując ofertę firmy budowlanej należy zwrócić uwagę przede wszystkim na kwalifikacje firmy i jej środki techniczne niezbędne do prowadzenia robót - bezpośredni wykonawca powinien mieć praktykę zawodową i legitymować się uprawnieniami budowlanymi. Należy sprawdzić formę prawną prowadzonej działalności gospodarczej oraz stan majątkowy firmy. Pożądane byłoby też, aby firma była ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnej i szkód materialnych. Pytamy o referencje oraz osobiście oglądamy obiekty zrealizowane przez kandydata na "naszego" wykonawcę oraz próbujemy porozmawiać z ich użytkownikami.
Kolejnym etapem jest zawarcie umowy o roboty budowlane. Nie jest to obowiązkowe, ale wskazane w celu ochrony interesów obu stron. Konstrukcja umowy musi jasno regulować prawa i obowiązki obu stron, co gwarantuje właściwe wykonanie prac. Przedmiot umowy (nasz dom) powinien być szczegółowo opisany z zastrzeżeniem, że roboty muszą być prowadzone zgodnie z dokumentacją techniczną, która stanowi odrebną część umowy. Należy dokładnie określić harmonogram robót, cenę oraz kary umowne za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania przez wykonawcę. Warto uzyskać pomoc prawnika, bowiem dość często umowy zawierają klauzule abuzywne. Brak przezorności może narazić inwestora na stres, stratę czasu i pieniędzy. W przypadku samodzielnego organizowania prac inwestor zawiera umowy z poszczególnymi wykonawcami różnych branż.
Należy także pamiętać o protokolarnym przekazaniu wykonawcy terenu budowy, ponieważ od tej chwili, aż do czasu oddania obiektu ponosi on, na zasadach ogólnych, odpowiedzialność za szkody powstałe na tym terenie. Protokół powinien zawierać dokładny opis terenu, aby w przyszłości można było oszacować ewentualne szkody. Również w formie protokołów, powinny być odbierane poszczególne prace. W protokole wpisujemy uwagi, jakie nasuwają się podczas odbioru. W sytuacjach spornych pomoże nam to zachować prawo do roszczeń z tytułu rękojmi za wady rzeczy. Zapłatę wykonawcy uzależniamy od odbiorów kolejnych etapów robót, czyli płacimy tylko za wykonaną pracę najlepiej mniej niż pełną należność. Pewna suma pieniędzy powinna być trzymana w rezerwie jako gwarancja zadowalającego wykonania robót.Przygotowywanie planistyczne budowy.
Wybór sposobu budowy
Dziś na rynku budowy domów jednorodzinnych mamy do wyboru trzy sposoby budowy własnego domu.
Budowanie systemem gospodarczym, najbardziej powszechna i tradycyjna metoda. Polega ona na samodzielnym angażowaniu przez inwestora ekip, odpowiedzialnych za poszczególne etapy budowy. Droga ta obarczona jest dużym ryzykiem popełnienia błędów, o ile inwestor nie posiada solidnej wiedzy i doświadczenia budowlanego. Metoda ta wydaje się najtańsza, choć w rzeczywistości ostateczny koszt bywa zawsze wyższy od planowanego. Często pozorna oszczędność na tańszym materiale czy ekipie mści się, powodując poważne i kosztowne problemy.
Skorzystanie z usług dewelopera lub wykonawcy budującego dom pod klucz. Rozwiązanie to najczęściej gwarantuje jakość, jednak jest relatywnie drogie. Ponadto, inwestor ma niewielki wpływ na wybór rozwiązań technologicznych i funkcjonalnych. Osiedla powstają w miejscach wskazanych przez dewelopera, co ogranicza możliwość wyboru lokalizacji. Podobnie jest w przypadku projektu domu. Najczęściej trzeba zdecydować się na konkretny, proponowany przez wykonawcę projekt.
Samodzielne budowanie domu, ale pod okiem wyspecjalizowanej firmy. Inwestor, który zdecyduje się na tą metodę ma gwarancję, że budowa będzie przebiegała prawidłowo, a jej cykl będzie dostosowany do jego potrzeb i możliwości (również finansowych). Firma oferująca takiego typu usługi, gotowa jest przeprowadzić inwestora przez cały proces inwestycyjny. W zależności od indywidualnych potrzeb inwestora może to być prowadzenie i realizacja ustalonych etapów budowy lub pełnienie jedynie roli koordynatora. Jest swojego rodzaju przewodnikiem inwestora - dostarcza informacji (co trzeba zrobić, w jakiej kolejności, jakich materiałów użyć), umożliwia zakup materiałów budowlanych i wykończeniowych po korzystnych cenach, pełni nadzór techniczny i jakościowy, sprawuje funkcję kierownika budowy, itd.
Hot & Home zapewnia Państwu między innymi usługę opisaną w powyższym podpunkcie. Nasza oferta jest tak skonstruowana, aby zapewnić inwestorowi pomoc doradczą na każdym etapie budowy oraz taki zakres prac, jakiego w rzeczywistości potrzebuje, nie zabierając mu przyjemności samodzielnego budowania. Pozwala to na przykład na rozłożenie budowy na etapy, bez konieczności zaciągania kredytu. Dodatkowo, profesjonalne doradztwo zmniejsza ryzyko pomyłek, które często zdarzają się niekontrolowanym ekipom, wynajmowanym do realizacji budowy w systemie gospodarczym.
Stworzenie kosztorysu i ustalenie harmonogramu
Posiadanie kosztorysu pozwoli nam uniknąć sytuacji, w której do zakończenia budowy jeszcze daleko, a my nie mamy już pieniędzy. Każdy kosztorys zawiera ilości i ceny wszystkich materiałów oraz prac, które trzeba wykonać. Kosztorys pomoże nam:
Zdecydować o sposobie finansowania budowy, czy za gotówkę, czy biorąc kredyt. Jeśli kredyt, to na jaką kwotę i w którym momencie budowy. A może łatwiej będzie naszą inwestycję rozłożyć na etapy trwające kilka lat. Znając koszty poszczególnych prac, będziemy mogli zdecydować, które roboty możemy zrobić teraz, a które w kolejnych latach.
Kontrolować budżet budowy w każdej chwili.
Uświadomić sobie standard naszego domu i pomóc w decyzji, jakiej jakości materiały kupić, z czego zrezygnować, gdzie zrobić oszczędności, itp. Dopiero widząc koszt poszczególnych prac możemy dokonać takich wyborów.
Ocenić ceny i żądania wykonawców oraz dokonać wyboru ekipy. Jeśli wykonawca decyduje się wykonać prace za cenę niższą niż kwota wyliczona w kosztorysie, możemy podjeżewać, że nie zawiera ona wszystkich kosztów i dopiero w trakcie budowy okazuje się, że trzeba dopłacić lub jakość takich prac jest nieakceptowalna.
Zamówić odpowiednią ilość materiałów, ewentualnie sprawdzić, czy ilość materiałów kupionych przez wykonawcę nie jest zawyżona.
Kontrolować, czy wszystkie prace są wykonywane oraz rozliczyć wykonawcę z tych prac i zużytych materiałów.
W harmonogramie natomiast umieszczone są wszystkie prace w kolejności ich wykonania, ich termin rozpoczęcia, czas trwania i data zakończenia. Harmonogram potrzebny jest inwestorowi, bo umożliwia kontrolę postępu prac i rozliczanie wykonawcy z realizacji umowy. Z harmonogramu wiemy kiedy i na kiedy zamówić materiał uwzględniając czas dostawy. Wiemy też, czy możemy pozwolić sobie na opóźnienia i jak długie. Harmonogram powinien zostać wykonany przez dewelopera lub wykonawcę, któremu zlecimy budowę domu. Gdy budowę prowadzimy systemem gospodarczym lub kontraktowym (zatrudniamy ekipy do poszczególnych robót), wtedy harmonogram rozpisuje kierownik budowy Najwięcej satysfakcji będziemy jednak mieli, samodzielnie ustalając i modyfikując harmonogram.
Wybór technologii budowy czyli odpowiednich materiałów budowlanych
Wybór technologii realizacji domu jest bardzo istotną decyzją inwestora i wymaga szczególnego traktowania, gdyż pociąga za sobą nieodwracalne skutki. Projekt domu najczęściej zakłada, w jakiej technologii będzie on zbudowany. Dlatego na samym początku planowania inwestycji powinniśmy wybrać odpowiadający nam materiał na budowę domu. Możliwości jest wiele. Pamiętajmy jednak, że błędy popełniane na tym etapie są najdroższe i niekiedy nieodwracalne. Przed wyborem technologii budowy naszego domu, należy zapoznać się z następującymi kwestiami:
Trwałość. Nowy dom musi przetrwać bez remontu kilkadziesiąt lat. Musi być bezpieczny, odporny na wszystkie czynniki powodujące jego niszczenie.
Czas budowy. Każda technologia ma określony czas budowy, którego nie da się przyspieszyć.
Cena materiału i robocizny. Warto na tym etapie wiedzieć, ile zaoszczędzimy na etapie budowy wybierając daną technologię. Warto także brać pod uwagę, o ile drożej będzie nas kosztowała ta oszczędność także w przyszłości. I oby to nie było bezcenne zdrowie czy samopoczucie. Przeważnie niski koszt realizacji wpływa na podniesienie kosztów eksploatacji.
Energooszczędność. Im mniej energii zużywa dom, tym mniejsze rachunki płacimy.
Akustyka. Im grubsze ściany, tym mniejsza akustyka czyli mniej hałasu dostaje się do domu z zewnątrz.
Ognioodporność. Wszystkie materiały użyte do budowy domu powinny być niepalne i mieć odpowiednie atesty.
Gdy wybierzemy którąkolwiek technologię, należy pamiętać, że każda z nich ma zalety i wady. Ponadto nie ma złych i dobrych technologii, istnieje tylko dobre i złe wykonawstwo. Wyróżniamy technologię murowaną, szkieletową, oraz budowy z bali drewnianych. Pojęcie technologii realizacji domu, oznacza decyzje dotyczące sposobu doboru materiałów i wykonania każdego elementu oraz zestawienia ich ze sobą tak, by tworzyły spójną dobrze współpracującą całość. Najczęściej staramy się przyjąć rozwiązanie najbardziej optymalne, mieszając techniki realizacji oraz rodzaj zastosowanych materiałów. Najistotniejsze elementy naszego domu, na które zwracamy szczególną uwagę podczas budowy domu w najpopularniejszej technologi murowanej wymieniono poniżej.
Dobór ścian zewnętrznych
Muszą one być trwałym elementem konstrukcyjnym, muszą tekże pełnić funkcję izolacyjną budynku przed czynnikami zewnętrznymi oraz wpływać na estetykę domu. Te trzy funkcje idealnie pokazuje ściana trójwarstwowa. Jej warstwa wewnętrzna stanowi trwały element konstrukcyjny budynku, warstwa wewnętrzna przeważnie styropian lub wełna mineralna pełni funkcję izolacyji termicznej i akustycznej, natomiast warstwa zewnętrza, tzw. licowa, może zostać wykonana ze szlachetnych elementów np. cegieł klinkierowych.
Wynalezienie cienkowarstwowych tynków zewnętrznych, spowodowało powstanie ściany dwuwarstwowej, w której na warstwę konstrukcyjną nakłada się warstwę izolacyjną (zwykle styropian) wykończoną od zewnątrz cienkimi warstwami, barwionego lub malowanego tynku odpornego na czynniki zewnętrze.
Kolejną opcją jest wykonywanie ścian jednorodnych, niewymagających dodatkowego ocieplenia, tzw. ścian jednowarstwowych, gdzie materiał użyty do ich realizacji ma odpowiednie parametry wytrzymałościowe, przy zachowaniu dobrej izolacyjności termicznej.
Wg rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiedać budynki i ich usytuowanie z dnia 6.11.2008 współczynnik izolacyjności cieplnej U dla ścian nie może przekroczyć wartości 0,3 W/(m2K). Poniżej przedstawiamy przykłady właściwości izolacyjności cieplnej wybranych ścian:
Ściany trójwarstwowe. Do budowy możemy zastosować np:
pustaki ceramiczne U220 (gr. 25,0 cm + 12 cm styropian + 12 cm cegła klinkierowa - U = 0,28)
pustaki z betonu komórkowego YTONG (gr. 24,0 cm + 8 cm styropian + 12 cm bloczki beton komórkowy - U = 0,22)
pustaki silikatowe SILKA (gr. 18,0 cm + 12 cm styropian + 12 SILKA skalista - U = 0,28)
Ściany dwuwarstwowe. Do ich realizacji stosuje się między innymi:
pustaki z betonu komórkowego YTONG (gr. 30,0 cm + 8 cm styropian - U = 0,26)
pustaki z ceramiki poryzowanej POROTHERM (gr. 18,8 cm + 12 cm styropian - U = 0,28)
pustaki silikatowe SILKA (gr. 18,0 cm + 12 cm styropian - U = 0,29)
Ściany jednowarstwowe. Do ich realizacji możemy zastosować np:
pustaki z betonu komórkowego YTONG (gr. 36,5 cm - U = 0,29)
pustaki z ceramiki poryzowanej POROTHERM (gr. 44,0 cm - U = 0,36)
pustaki keramzytobetonowej OPTIBLOK (gr. 36,5 cm - U = 0,29)
Prześledźmy najpopularniejsze materiały budowlane z których możemy wybudować nasz dom w technologii murowanej:
Beton komórkowy, gazobeton biały lub szary (suporek). Jego składnikami są: kruszywo - piasek lub popioły lotne, spoiwo - cement i wapno oraz spulchniacz - proszek lub pasta aluminiowa. Jeśli kruszywem jest wyłącznie piasek, otrzymujemy beton komórkowy biały. Jeśli są to popioły lotne powstaje beton szary. Beton komórkowy produkowany jest w różnych. Beton wyższej odmiany ma lepszą wytrzymałość, ale gorszą izolacyjność cieplną i odwrotnie.
Ceramika tradycyjna jest jednym z najstarszych materiałyów budowlanych. Jest to wypalana w wysokiej temperaturze glina. Cegły i pustaki ceramiczne charakteryzują się wysoką wytrzymałością, niską nasiąkliwością i dużą odpornością na mróz. Ściany ceramiczne "oddychają" przepuszczając parę wodna a nie zatrzymując wilgoć. Wyróżniamy się ceramiczne cegły pełne i drążone takie jak np. dziurawka lub kratówka. Cegły pełne są cięższe i gorzej izolują cieplnie. Cegły drążone są lżejsze, bardziej kruche, większe i charakteryzują się lepszymi parametrami cieplnymi. Z ceramiki wznosimy przeważnie ściany dwu- lub trójwarstwowe. Główne zalety ścian wykonanych z ceramiki to: dobra izolacyjność akustyczna, duża wytrzymałość konstrukcyjna, twardość (możliwy montaż np. ciężkich szafek), niższa nasiąkliwość (w porównaniu do ceramiki poryzowanej lub gazobetonu). Wadą ścian z ceramiki jest ich ciężar. Istnieje też konieczność stosowania dodatkowej termoizolacji. Dom z ceramiki tradycyjnej będzie zdrowy, solidny i cichy.
Ceramika poryzowana charakteryzuje się znacznie lepszymi parametrami izolacyjnymi w porównaniu do ceramiki tradycyjnej. Cegły i pustaki z ceramiki poryzowanej produkuje się z gliny wymieszanej z mączką drzewną lub trocinami. W trakcie wytwarzania całkowicie spalane są zawarte w glinie dodatki tworząc mikropory wypełnione powietrzem. Zaletą stosowania ceramiki poryzowanej jest możliwość wnoszenia ścian jednowarstwowych. Pustaki i cegły poryzowane mają niską wagę i łatwo można je ciąć. Niestety łatwo się kruszą (uniemożliwia to montaż szafek lub cięzkich rzeczy na ścianach). Mają także gorsze parametry akustyczne. Elementy z ceramiki poryzowanej są bardzo nasiąkliwe. Ceramika porotyzowana ma mniejszą wytrzymałość konstrukcyjną niż tradycyjna ceramika i czasem należy stosowac dodatkowe słupy lub trzpienie jako wzmocnienia w ścianach lub zwiększyć grubość ścian. Podczas murowania ścian jednowarstowych stusujemy specjalna zaprawę ciepłochronną. Nie stosujemy technologii pióro wpust w tym przypadku.
Dobór okien i drzwi
Okna powodują straty ciepła ale także umożliwiają dotarcie do wnętrza domu promieni słonecznych czyli zysków ciepła, zwłaszcza gdy są umieszczone od południa. Na elewacji północnej lepiej ograniczyć liczbę i wielkość okien. Poza tym dobrze jest zamontować tam okna o podwyższonej izolacyjności termicznej. Trzeba jednak pamiętać, że słońce może być uciążliwe w upalne dni od strony południowej i zachodniej. Problem rozwiązujemy montując markizy, żaluzje albo rolety.
Podstawowym parametrem, który pozwala określić izolacyjność termiczną okna, jest współczynnik przenikania ciepła U [W/(m2K)]. Im niższy tym mniej ciepła ucieka przez okno. Według najnowszych przepisów (rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiedać budynki i ich usytuowanie z dnia 6.11.2008) maksymalna wartość współczynnika U dla okien (również połaciowych) w budynkach mieszkalnych to 1,8 W/(m2K) dla strefy klimatycznej I, II i III oraz 1,7 W/(m2K) dla strefy IV i V. Większość okien drewnianych ma współczynnik U = 1,3-1,5 W/(m2K), natomiast dla okien plastikowych wartość ta zawiera się w przedziale 1,5-2 W/(m2K). Okna do domów energooszczędnych posiadają większą szczelność. Osiąga się to dzięki zwiększeniu szerokości profili i liczby komór w profilach, stosowaniu specjalnych nakładek, wypełnianiu części komór materiałem termoizolacyjnym np. pianką poliuretanową oraz zastosowaniu zestawów trzyszybowych wypełnionych argonem lub kryptonem, ze szkłem niskoemisyjnym. Są one niestety dużo droższe. Okna do domów energooszczędnych osiągają wartości U = 0,8 W/(m2K). Warto pamiętać o drzwiach wejściowych. Jeśli nie są ocieplone, są przyczyną dużych strat ciepła.
Okna powinny także zapewnić użytkownikom bezpieczeństwo od zewnątrz oraz bezpieczeństwo użytkowania. Ponad 70% włamań do domów odbywa się przez okna, szczególnie przez te największe i najłatwiej dostępne, czyli drzwi balkonowe czy tarasowe. Podstawowymi elementami zabezpieczającymi skrzydło przed wyjęciem są:
Rolki antywyważeniowe nazywane z uwagi na kształt grzybkami. Powinny być umieszczone na obwodzie ramy w kilku miejscach.
Pancerne, praktycznie niemożliwe do rozbicia szyby
Klamki antywłamaniowe na klucz lub przycisk (albo ze specjalnym mechanizmem wewnętrznym, niewidocznym na powierzchni klamki), które blokują możliwość przesunięcia podczas przykładania śrubokrętu lub klina. Można stoswać je w istniejącym oknie.
Rygle hakowe albo przeciwbieżne zamknięcia środkowe montuje się w oknach tarasowych i balkonowych. Wykonane ze stali hartowanej rygle hakowe zakotwiczają się w zaczepach na ościeżnicy. Przeciwbieżne zamknięcia środkowe to grzybkowe rolki ryglujące, które podczas zamykania skrzydła blokują się w wycięciach po obu stronach zaczepów antywyważeniowych. Kiedy próbuje się podważyć jedną z rolek, druga mocniej się w nim kotwi. Dzięki temu nie da się przesunąć okucia po obwodzie skrzydła.
Blokada obrotu klamki nie pozwala na uchylenie skrzydła, gdy jest otwarte. Aby przesunąć klamkę w pozycję uchyłu, trzeba najpierw zamknąć okno. Dzięki temu unika się sytuacji, w której skrzydło wyczepia się z górnego zawiasu i przechyla, uderzając otwierającą je osobę.
Ogranicznik otwarcia okna zabezpiecza skrzydło przed uderzeniem o wnękę albo nagłym zatrzaśnięciem pod wpływem podmuchu wiatru. W żądanej pozycji utrzymuje je hamulec cierny. W pokojach dziecinnych warto zainwestować w okucia blokujące rozwarcie. Skrzydło po przekręceniu klamki do położenia poziomego nie otwiera się, tylko uchyla, a wkładka cylindryczna nie pozwala na przejście z pozycji uchyłu do rozwarcia.
Jednym z podstawowych warunków zapewnienia korzystnego mikroklimatu w pomieszczeniach jest właściwa wentylacja pomieszczeń. Okna o współczynniku infiltracji powietrza mniejszym od 0,3 są bardzo szczelne i stosujemy je w budynkach z klimatyzacją lub wentylacją mechaniczną (nawiewno-wywiewną), co znaczy że do domu doprowadzamy powietrze w inny sposób niż przez okna. Brak dopływu świeżego powietrza do domu może powodować złe samopoczucie mieszkańców oraz rozwój grzybów. Natomiast w domach z wentylacją grawitacyjną stosuje się okna rozszczelnione (o współczynniku infiltracji od 0,5 do 1,0), z lufcikiem lub uchylnym skrzydłem. Jednak jeśli okna mają mikrowentylację i przy odpowiednim ustawieniu klamki przepływ powietrza jest prawidłowy, wtedy są one rozszczelnione, i brak im oferowanych parametrów cieplnych oraz akustycznych, ponieważ parametry te mierzone są dla szczelnie zamkniętego okna. Okno powinno przepuszczać tyle powietrza, by pomieszczenia były wietrzone, a zarazem nie uciekało z nich zbyt dużo ciepła. Rozwiązaniem jest zastosowanie okien szczelnych w domu z wentylacją grawitacyjną, ale tylko wtedy, jeśli zamontuje się w nich nawiewniki, czyli specjalne urządzenia zapewniające dopływ powietrza z zewnątrz. Dzięki temu okno wpuszcza świerze powietrze, bez utraty tak wielkiej ilości cennego ciepła. Przed zamontowaniem nawiewnika należy się zawsze upewnić, czy i jaki nawiewnik możemy zastosować w naszym oknie, zachowując na nie gwarancję. Nawiewniki dzielimy ze względu na sposób pracy:
Nawiewniki o stałym przekroju. Coraz rzadziej stosowane, czynnikiem wpływającym na ich pracę jest różnica ciśnień na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia.
Nawiewniki o regulowanym przekroju. Są one regulowane ręcznie albo automatycznie.
W nawiewnikach regulowanych ręcznie jedną z kilku przesłon ustawia się w wybranej pozycji. Wtedy ich wydajność zależy od potrzeb użytkownika oraz różnicy ciśnienia na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia.
Nawiewniki z regulacją automatyczną działają samoczynnie. To najlepszy sposób na zapewnienie właściwej wentylacji pomieszczeń. Przekrój nawiewników automatycznych zmienia się płynnie pod wpływem różnicy ciśnienia na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia albo zmian wilgotności powietrza, rzadziej na skutek temperatury zewnętrznej.
Nawiewniki higrosterowane. Automatycznie dostosowują wielkość strumienia świeżego powietrza do poziomu stężenia pary wodnej (najpowszechniejszego zanieczyszczenia powietrza). Dzięki temu wymiana powietrza jest najintensywniejsza w miejscach, gdzie parowanie jest największe, np. nocą w sypialniach.
Każdy rodzaj okna ma swoje zajelty i wady. Poniżej przdstawiamy wady i zalety poszczególnych rodzaji okien.
Okna PCV
Zalety okien z PCV:
odporne na niszczące wpływy atmosferyczne
odporne na działanie grzybów i owadów
wysoka trwałość (mimo "młodego wieku" samej technologii w Niemczech są okna z pvc mające ponad 30 lat)
w przypadku białych okien - mamy gwarancję trwałej bieli na wiele lat (nie dotyczy to jednak wszyskich profili - niektóre "bardzo tanie" profile krajowe mogą tego warunku nie spełnić)
dobrze zrobione są bardzo szczelne (ochrona przed utratą ciepła)
są relatywnie tanie
prawie nie wymagają konserwacji (nie wymagają malowania ochronnego)
profile PVC dają się trwale wyginać, okna mogą więc być wykonane w dowolnych kształtach
są nie palne - tzw. twarde pvc samo się nie pali i gdy nie ma żadnych innych źródeł zapalnych ma właściwości samo wygaszające
duże możliwości kolorystyczne w przypadku niektórych profili
Wady okien z PCV:
duża wrażliwość na jakość montażu a w szczególności zbyt sztywne osadzenie w murze (przy znacznej liniowej rozszerzalności cieplnej tworzywa PCW może to doprowadzić do pękania szyb, zakleszczania skrzydeł lub pękania ram)
duża rozszerzalność termiczna szczególnie w przypadku ram w ciemnych kolorach umieszczonych od strony południowej lub zachodniej
możliwość występowania ukrytych wad produkcyjnych (bardzo rzadko, ale zdarzają się wady w profilu np. przebarwienia, rysy
duży ciężar ram okiennych wynikający z zastosowania wewnątrz profilu stalowych wzmocnień (okna z pvc są ok. 10% cięższe od drewnianych)
brak możliwości naprawy okien już zamontowanych w ścianie (elementy stałe ramy okna są trwale zgrzane)
brak możliwości zmiany koloru zainstalowanych okien (czyli ich pomalowania)
ze względu na wysoką szczelność, przy słabej wentylacji skrapla się na nich para wodna
wyeksponowane uszczelki , które ze względu na łatwopalność są dodatkowym zagrożeniem w czasie pożaru
Kwestia ekologiczności okien pvc jest sporna. Producenci profili stwierdzają, że plastik z okna pvc po zużyciu jest ponownie przetwarzany (recycling) a więc jest bardzo ekologiczny. Zwolenicy drewna natomiast podkreślają, że plastyk to plastyk i sama jego produkcja nie jest ekologiczna. Prawda jak zwykle jest pewnie gdzieś po środku.
Okna drewniane
Zalety okien drewnianych:
materiał naturalny, "ciepły" i estetyczny, mogący stanowić element dekoracyjny pomieszczenia, pozytywnie wpływają na samopoczucie mieszkańców,
niska rozszerzalność cieplna pod wpływem temperatury,
dobra izolacyjność cieplna materiału (wsp. k samych naturalnych ram drewnianych wynosi 1,2 do 1,6 [W/(m2K)],
lepszy wskaźnik naturalnej infiltracji powietrzna od okien pvc (są w pozytywnym sensie minimalnie mniej szczelne),
duża wytrzymałość przy stosunkowo niewielkiej gęstości materiału,
duża trwałość (50 - 80 lat) pod warunkiem właściwej konserwacji,
możliwość naprawy okien już zainstalowanych (zależy od rodzaju usterki),
można zmienić ich kolor przez malowanie.
Wady okien drewnianych:
konieczność malowania co kilka lat - zwłaszcza od strony nasłonecznionej,
materiał naturalny (mimo selekcji drewna może się zdarzyć, że nasze okno ma drewno ze skazą ukrytą pod farbą - z tego tytułu bezpieczniejsze są okna lazurowane - na których widać naturalne słoje),
wyższa cena niż okien pvc,
niepewność materiału - brak pewności czy producent wykorzystuje dobry należycie wysuszony materiał,
większa wrażliwość na uszkodzenia w transporcie,
zmiana wymiarów pod wpływem wilgoci - wrażliwość na dużą wilgotności powietrza (jest to szczególnie ważne dla nowych budynków bowiem nowe mury zawierają dużo wilgoci).
Ekologiczność okien drewnianych też budzi wątpliwości. Przeciwnicy okien drewnianych podkreślają, że jako materiał naturalny wiąże się z wycinaniem lasów, poza tym drewno pokrywane jest kilkakrotnie różnymi substancjami chemicznych w celach konserwacyjnych i estetycznych. Zwolennicy wskazują, że głównym materiałem jest sosna wycinana wg zasad gospodarczych oraz, że nie ma problemu likwidacji okien zużytych.
Okna z fiberglassu
Fiberglas to kompozyt poliestrowo-szklany, jest uważany za najlepszy materiał konstrukcyjny. W Polsce jest jeszcze mało popularny i rzadko wykorzystywany do produkcji stolarki okiennej. Fiberglass składa się z włókien szklanych i z żywicy poliestrowej, jest tworzywem wyjątkowo mocnym i wytrzymałym do tego stopnia, że wykonane z niego ramy okienne nie wymagają wzmocnienia z kształtowników stalowych lub aluminiowych. Dlatego profile są cieńsze i smuklejsze, a okna mają większą powierzchnię oszklenia dzięki czemu lepiej doświetlają pomieszczenie. Fiberglass charakteryzuje się tzw. pamięcią kształtu. To znaczy, że profil powraca do pierwotnej postaci, gdy znika działające na niego obciążenie. Dzieki temu stolarka okienna z fiberglassu nie odkształca się. Ma ona także wysoką odporność na zginanie, rozciąganie i uderzenia. Ramę okienną uszkodzoną w czasie próby włamania możemy łatwo naprawić, nie pozostawiając na niej przy tym żadnych śladów. W bardzo niskich temperaturach (-40oC) fiberglass nie sztywnieje i nie kurczy się, dzięki czemu nie pęka, a w wysokich temperaturach (+100oC) zachowuje całkowitą stabilność kształtu i nie ulega uplastycznieniu. Ponadto materiał ten ma małą rozszerzalność termiczną, podobną do rozszerzalności termicznej szkła co znaczy że obydwa materiały idealnie współpracują, co z kolei rewelacyjnie wpływa na trwałość uszczelnienia. Okna są odporne na korozję i nie butwieją (odporność chemiczna i biologiczna). Są trwałe i łatwe w utrzymaniu. Nie wymagają jakiejkolwiek konserwacji czy malowania. Profile z fiberglassu są cieplejsze od aluminium, PVC i drewna. Fiberglass to także materiał bezpieczniejszy dla zdrowia i życia ludzi w porównaniu z innymi stosowanymi w budownictwie. Podczas pożaru nie kapie, nie odkształca się i nie wydziela substancji toksycznych. Podczas spalania fiberglassu powstaje głównie dwutlenek węgla, para wodna i niewielkie ilości sadzy. Jest to materiał przyjazny środowisku, nadający się w 100% do recyklingu. Okna można zamówić w dowolnym kolorze, również w wersji, w której strony zewnętrzna i wewnętrzna są różnej barwy. Jest to technologia mało popularna w naszym kraju, więc zamawiamy je bezpośrednio u producenta. Wadą jest również fakt, że nie ma obecnie możliwości wykonania okien łukowych z fiberglassu.
Okna aluminiowe
Okna wykonane z profili aluminiowych stosowane są przeważnie w reprezentacyjnych budynkach użyteczności publicznej, rzadko w domach jednorodzinnych. Stosuje się je przy rozwiązaniach dodatkowych, jak np. zimowe ogrody, werandy itp. Główną wadą jest zbyt wysoka cena dla budownictwa jednorodzinnego. Większość firm wykonuje okna aluminiowe tylko na indywidualne zamówienie. Okna aluminiowe nie izolują zbyt dobrze same w sobie, dlatego wypełniane są materiałami poprawiającymi parametry cieplne. Przeważnie są to wkłady z pianki poliuretanowej czy spienionego polistyrenu. Okna aluminiowe są bardzo trwałe, odporne na czynniki pogodowe i zużycie, nie wymagają też konserwacji powierzchni. Zalety stopów aluminium to lekkość, dobra plastyczność, wytrzymałość oraz odporność na korozję.
Dobór przegród poziomych
Strop jest bardzo ważnym elementem konstrukcyjnym domu jednorodzinnego. Jego wyboru powinniśmy dokonać w oparciu o poniższe kwestie:
wytrzymałość - parametr techniczny określający zdolność stropu do przenoszenia wszelkich oddziałujących obciążeń, od ciężaru własnego poprzez obciążenia użytkowe (meble, ludzie) aż po ciężar ścianek działowych, podłogi i sufitu.
sztywność - cecha określająca zdolność stropu do przeciwstawienia się ugięciu pod wpływem działających na niego obciążeń.
ognioodporność - parametr określający czas w jakim strop poddany działaniu ognia jest w stanie zachować swoje parametry wytrzymałościowe.
akustyka - zapewnia to warstwa styropianu podnosząca przede wszystkim izolacyjność akustyczną stropu.
izolacyjność cieplna - gdy strop oddziela pomieszczenia nieogrzewane od ogrzewanych, należy zastosować odpowiednią grubość izolacji o współczynniku U wyliczonym w sposób podobny do ścian.
W domach jednorodzinnych najczęściej stosuje się prefabrykowane stropy gęstożebrowe (ich elementami są pustaki i belki stropowe) oraz monolityczne, wylewane płyty żelbetowe. O wiele rzadziej znajdują zastosowanie stropy z płyt prefabrykowanych, a stropy w konstrukcji drewnianej są zwykle wynikiem jednorodnego rozwiązania domu w konstrukcji szkieletowej - drewnianej.
Podłoga to wielowarstwowe wykończenie poziomych przegród budynku. Może zostać ułożona na stropie lub na przygotowanym podłożu na gruncie. Zadaniem podłogi jest przenoszenie obciążeń użytkowych oraz izolacja termiczna oraz akustyczna. Podłoga powinna mieć odpowiedni współczynnik U obliczony w podobny sposób jak dla pozostałych przegród poziomych I pionowych.
Dobór dachu
Dach pełni funkcje ochronne i izolacyjne, gdyż jest najbardziej narażony na czynniki zewnętrze. Ma ogromny wpływ na bryłę całego budynku. Drewniana więźba dachowa jest rozwiązaniem najczęściej stosowanym przez architektów i to właśnie projektant jest odpowiedzialny za szczegóły konstrukcyjne. Należy pamiętać, że rodzaj pokrycia dachowego ma wpływ na obciążenie konstrukcji dachu. Do pokryć "ciężkich" zalicza się tradycyjne dachówki ceramiczne lub dachówki betonowe. Do pokryć "lekkich" zalicza się pokrycia bitumiczne i blachy. Oznacza to, że dach zaprojektowany do pokrycia elementami "lekkimi" może nie nadawać się do pokrycia np. dachówką i odwrotnie. Nie możemy zmieniać sobie elementów dachu bez konsultacji z projektantem.
Technologia szkieletowa
W tej technologi możemy zastosować szkielet drewniany ścian, stropu i dachu stawiany na tradycyjnych fundamentach lub płycie fundamentowej. Do szkieletu ze słupków drewnianych o odpowiednim rozstawie (i wełną pomiędzy nimi) mocujemy poszycie z płyt lub desek, wewnątrz i na zewnątrz budynku układa się warstwy izolacji termicznej wełny mineralnej, paroizolacji, wiatroizolacji oraz (zakrywane potem) elementy instalacji elektrycznych i sanitarnych. Jako poszycie zewnętrzne konstrukcji ścian stosuje się sklejkę wodoodporną lub płytę OSB, która usztywnia całą konstrukcję. Wiatroizolację stanowi papier bitumizowany, klejony do zewnętrznego poszycia lub folia wiatroizolacyjna. Dodatkowo aby wykonać tynk ściany moga byc ocieplone od zewnątrz styropianem z drenażem przeciwwilgociowym. Możemy także zastosować szkielet stalowy z zimnogiętych elementów stalowych z powłoką cynkową.
Zalety technologii szkieletowych:
Domy szkieletowe wznosimy bardzo szybko. Nie trzeba czekać, aż budynek się wysezonuje. Można od razu przejść do prac wykończeniowych i zamieszkać.
Można stworzyć fajny klimat, wykańczając wnętrze w drewnie
Dom w tej technologii ma także wady:
Słaba akustyka będzie problemem w przypadku takich budynków w sąsiedztwie ulic, dróg, itp.
Łatwopalność nawet pomimo impregnacji.
Ograniczenia rozpiętości i mniejsza wytrzymałości konstrukcji. Technologie murowane wypadają tutaj znacznie lepiej.
Konieczność konserwowacji (impregnacji) drewna średnio co 3-5lat.
Charakterystyczne dudnienie i skrzypienie pracującej konstrukcji.
Cena budowy zbliżona do technologii murowanej jest to raczej wada, gdyż powinna być niższa pomimo tylu wad.
Dom z bali
Taki dom można zbudować wszędzie, ale nie wszędzie będzie pasował. Najlepiej wpisze się w tło gór, jezior oraz wsi. Nitektem jednak będzie w nowoczesnej willowej okolicy.
Drewno, czyli materiał ekologiczny i niezwykle trwały (trwałość domu z bali szacuje się na 150lat). Drewno tworzy w pomieszczeniach korzystny mikroklimat, ma zdolność pochłaniania i oddawania wilgoci w zależności od warunków otoczenia. Ponadto ma rewelacyjny współczynnik izolacji termicznej co znaczy, że zimą w wewnątrz jest ciepło, latem dom nie nagrzewa się/ Od gatunku, grubości i stopnia wysuszenia drewna zależy, czy dom będzie ciepły, czy po pierwszej zimie nie zacznie w niekontrolowany sposób pękać, gdyż jest to normalna reakcja drewna na zmiany temperatury. Do budowy domów z bali najczęściej używa się: świerka i sosny, ale również modrzewia. Drzewa są ścinane zimą, kiedy nie produkują soków. Do Polski sprowadzane jest także drewno z sosny polarnej (ze Skandynawii i Syberii), ze względu na jej wyjątkową odporność na wodę i wiatr. Pociąga to za sobą jednak wyższe koszty. Najczęściej buduje się z drewna wysuszonego: naturalnie leżakowanego lub w specjalnych komorach (co skraca czas suszenia, ale naraża je na więcej pęknięć). W innej technologii buduje się z drewna mokrego. Ten drugi materiał jest tańszy, ale sprawia więcej problemów. Wysychanie drewna powoduje pęknięcia, które mogą mieć wpływ nawet na konstrukcję budynku. Budowa z drewna mokrego wcale nie jest tańsza, bo później trzeba męczyć się z łataniem dziur i szpar, które zawsze powstają w drewnie. Zdarza się, że też, że wysychający dom osiada kilkanaście centymetrów. W przypadku drewna mokrego dom musi postać 3-4 miesiące przed wstawieniem okien i drzwi. Bale o odpowiedniej grubości praktycznie nie wymagają dodatkowej izolacji (bale o średnicy 20-25 cm i większej). Ściany z bali cieńszych należy docieplić (od wewnątrz lub od zewnątrz), a czasem w środku (między dwoma warstwami drewna). Zwykle używa się wełny mineralnej i folii wiatroizolacyjnej. Spotykamy bale: o przekroju okrągłym, zaokrąglonym i prostokątnym. Z zewnątrz bale pokrywane są impregnatami, które chronią i podkreślają naturalny kolor drewna. Żaden jednak nie zachowa jasnego, świeżego koloru bali na dłużej, drewno ciemnieje pod wpływem promieni słonecznych. Dlatego często stosuje się impregnaty kolorowe. Na dachu domu z bali możemy ułożyć niemal wszystko: papa, gont, dachówka, strzecha, wiór osikowy. Wnętrza można pozostawić drewniane i pokryć olejami, czy woskami. Równie dobrze można wyłożyć je płytami kartonowo-gipsowymi, panelami, kafelkami lub wykończyć w dowolny sposób. Możemy wykonać także drewniane drzwi wewnętrzne i schody.
Ważne jest znalezienie doświadczonego wykonawcy najchętniej z Małopolski. Górale słyną z doskonałych realizacji. Warto sprawdzić firmę I zobaczyć domy już przez nich zbudowane, porozmawiać z byłymi klientami i użytkownikami. Czas budowy to przeważnie 3-4 miesiące. Cena domu z bali zależy od użytych materiałów (im grubsze bale i lepiej wysuszone, tym droższe) i są droższe od tradycyjnych.
Znalezienie dostawców
W przypadku budowania domu metodą gospodarczą jesteśmy zmuszeni znaleźć dostawcę materiałów budowlanych. Kierujmy się następującymi kwestiami:
Cena. Porównaj ceny u różnych sprzedawców: w marketach budowlanych, składach, niewielkich sklepach, u producenta. Różnica cen może zaskoczyć. Mogą być dwa wyjaśnienia tej tajemnicy: alo sklep zamawia dużą partię produktu po niższej cenie, albo produkt został wytworzony z tańszych materiałów. Niekoniecznie dobrych.
Lokalizacja. Im bliżej budowy tym tańszy transport i w przypadku braku materiału dokupujemy go bez straty czasu pacowników. Sprawdź ceny w mniejszych miastach, mogą one tam być o kilkanaście procent niższe.
Warto wybrać jedną hurtownię i tam zakupić wszystkie materiały, wtedy mamy szansę na rabat. Kupując większe ilości materiałów ułatwia otrzymanie upustu. Targowanie się jest dozwolone, a wręcz wskazane.
Kupując przez firmę budowlaną. Bywa, że firmy remontowe mają podpisane umowy ze składami budowlanymi i mogą kupować materiały po niższych cenach.
Zapytajmy czy transport jest gratis.
Warto także szukać materiałów za granicą, czasem tańszych lub lepszej jakości.
Zachowaj faktury. Niestety ulga remontowa została już zniesiona. Jednak i teraz możesz liczyć na zwrot części poniesionych kosztów. Osobom prywatnym remontującym dom lub mieszkanie przysługuje 7-mio procentowa stawka podatku VAT, podczas gdy za materiały budowlane zapłacimy 22-u procentową stawkę. Przedstawiając fiskusowi faktury z zakupów tych materiałów, można uzyskać zwrot różnicy w stawkach VAT-u.
Poszukiwanie ekip montażowych i ustalanie terminów poszczególnych prac
Ekipę budowlaną, wykonawcę lub dewelopera szukamy przez znajomych, Internet, prasę itd. Ustalamy spotkanie, cenę, zakres prac, pytamy o sposób wykonania przedmiotu umowy oraz inne istotne kwestie. Jeśli to będzie developer lub generalna firma wykonawcza to przed podjęciem decyzji inwestor powinien sprawdzić jej referencje i wiarygodność. Analizując ofertę firmy budowlanej należy zwrócić uwagę przede wszystkim na kwalifikacje firmy i jej środki techniczne niezbędne do prowadzenia robót - bezpośredni wykonawca powinien mieć praktykę zawodową i legitymować się uprawnieniami budowlanymi. Należy sprawdzić formę prawną prowadzonej działalności gospodarczej oraz stan majątkowy firmy. Pożądane byłoby też, aby firma była ubezpieczona od odpowiedzialności cywilnej i szkód materialnych. Pytamy o referencje oraz osobiście oglądamy obiekty zrealizowane przez kandydata na "naszego" wykonawcę oraz próbujemy porozmawiać z ich użytkownikami.
Kolejnym etapem jest zawarcie umowy o roboty budowlane. Nie jest to obowiązkowe, ale wskazane w celu ochrony interesów obu stron. Konstrukcja umowy musi jasno regulować prawa i obowiązki obu stron, co gwarantuje właściwe wykonanie prac. Przedmiot umowy (nasz dom) powinien być szczegółowo opisany z zastrzeżeniem, że roboty muszą być prowadzone zgodnie z dokumentacją techniczną, która stanowi odrebną część umowy. Należy dokładnie określić harmonogram robót, cenę oraz kary umowne za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania przez wykonawcę. Warto uzyskać pomoc prawnika, bowiem dość często umowy zawierają klauzule abuzywne. Brak przezorności może narazić inwestora na stres, stratę czasu i pieniędzy. W przypadku samodzielnego organizowania prac inwestor zawiera umowy z poszczególnymi wykonawcami różnych branż.
Należy także pamiętać o protokolarnym przekazaniu wykonawcy terenu budowy, ponieważ od tej chwili, aż do czasu oddania obiektu ponosi on, na zasadach ogólnych, odpowiedzialność za szkody powstałe na tym terenie. Protokół powinien zawierać dokładny opis terenu, aby w przyszłości można było oszacować ewentualne szkody. Również w formie protokołów, powinny być odbierane poszczególne prace. W protokole wpisujemy uwagi, jakie nasuwają się podczas odbioru. W sytuacjach spornych pomoże nam to zachować prawo do roszczeń z tytułu rękojmi za wady rzeczy. Zapłatę wykonawcy uzależniamy od odbiorów kolejnych etapów robót, czyli płacimy tylko za wykonaną pracę najlepiej mniej niż pełną należność. Pewna suma pieniędzy powinna być trzymana w rezerwie jako gwarancja zadowalającego wykonania robót.Przygotowywanie planistyczne budowy.
Wylane fundamenty
